Dit 4 tot 6 millimeter lange lieveheersbeestje is gemakkelijk van andere soorten te onderscheiden door zijn gele kleur en zwarte vlekken op de dekschilden, maar met name door de vierkante vorm van deze vlekken.

Er is wel wat variatie binnen de soort; veel exemplaren zijn geel met zwarte vlekken, maar sommige exemplaren hebben zeer grote zwarte vlekken, en hebben daardoor een overwegend zwarte kleur met gele vlekken.

Soms lijken de dekschilden wat op een dambord.

Net zoals veel andere soorten uit de familie lieveheersbeestjes leeft het schaakbordlieveheersbeestje als larve en als imago uitsluitend van bladluizen.

De volwassen kever kan twee jaar oud worden en is dan vaak wat verweerd.

Het schaakbordlieveheersbeestje is in de Benelux een zeer algemene soort, die voorkomt in allerlei biotopen, als er maar bladluizen zijn om te eten.